Polska jest wspólnotą, którą tworzymy wszyscy razem i każdy z nas osobna.
Pojęcie wspólnoty jest podstawą rozumienia tego, kim jesteśmy my sami, czym jest tworzona przez nas Polska oraz jaka jest nasza wspólna przyszłość.
- Kluczem do zrozumienia istoty bezpieczeństwa naszej Ojczyzny jest sama nazwa naszego państwa, składająca się z dwóch członów: „Rzeczypospolita” oraz „Polska”. Mówiąc o Polsce mamy zatem na myśli res publicę, rzecz wspólną i dobro wspólne. Co więcej, Polska jest nie tylko dobrem najwyższym, przynależnym wszystkim jej obywatelom, lecz jest także przez nich wszystkich tworzona. Polska jest więc wspólnotą, którą tworzymy wszyscy razem i każdy z nas osobna. Pojęcie wspólnoty jest podstawą rozumienia tego, kim jesteśmy my sami, czym jest tworzona przez nas Polska oraz jaka jest nasza wspólna przyszłość.
- Podstawą przyszłości Polski jest zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa narodowego. Na tę nadrzędną kategorię bezpieczeństwa składa się szereg sektorów bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwo militarne, informacyjne, gospodarcze, żywnościowe, zdrowotne, społeczne czy obywatelskie. Dla bezpieczeństwa narodowego Polski jest zatem istotne zarówno to, co dotyczy zbiorowego aspektu życia w naszym kraju, jak również jego aspektu indywidualnego. Konieczne jest jednak podkreślenie, że wszelkie aspekty bezpieczeństwa narodowego Polski ufundowane są (i muszą być) na podstawie wspólnotowej. Indywidualne wysiłki obywateli dla zapewnienia sobie bezpieczeństwa, jakości życia oraz szans na rozwój nie są bowiem na ogół wystarczające dla osiągnięcia tych celów bez wsparcia ze strony wspólnoty, która z kolei nie może funkcjonować bez obywateli zaangażowanych w budowanie i podtrzymywanie jej istnienia. Zaangażowanie to nabiera, jednakże największej wartości wtedy, gdy przybiera postać zbiorową i zorganizowaną, wznosząc się ponad poziom sumy działań indywidualnych (również ważnych i wartościowych).
- Rzeczypospolita Polska jest wartością wspólną, tak też jest nią jej bezpieczeństwo, a w efekcie bezpieczeństwo wszystkich jej obywateli. Jest to wartość sama w sobie, a zatem autoteliczna, lecz jej realizacja nie dokonuje się automatycznie. Wymaga to spełnienia licznych warunków. Najważniejsze z nich nie wiążą się z zasobami finansowymi, technologicznymi czy organizacyjnymi. Podstawowy warunek, jaki należy spełnić dla zapewnienia bezpieczeństwa narodowego w Polsce, wiąże się bowiem z ochroną tożsamości narodowej i dziedzictwa narodowego.
- Istnienie, bezpieczeństwo i rozwój każdej wspólnoty nie mogą trwać bez przywiązywania wagi do jej źródeł i fundamentów. Kwestie te, jakkolwiek nie mogą zdominować realizacji codziennych zadań z zakresu polityki bezpieczeństwa, muszą stanowić filozoficzną, intelektualną oraz, co nie mniej ważne, etyczną podstawę realizacji tychże zadań. Znaczenie tej podstawy sięga jednak dalej. Podejmowanie przez obywateli konkretnych działań na rzecz dobra wspólnego musi wynikać z równie konkretnej przyczyny i celu. Przyczyną tą jest uświadamianie sobie bycia częścią wspólnoty zapewniającej obywatelom niezbędne warunki do tego, by mogli oni wieść godne życie i rozwijać się w pożądanym przez siebie sposób. Cel zaś to poczucie misji zmierzającej do ciągłego utrzymywania istnienia tejże wspólnoty, zapewniania jej bezpieczeństwa oraz sprawianie, by była jak najdoskonalsza.
- Czynnikiem motywującym dla obywateli nie może być jednak tylko perspektywa uzyskania pragmatycznych korzyści, lecz także silny i głęboko zakorzeniony etos obywatelski, obejmujący poczucie obowiązku wobec Polski i odpowiedzialności za nią. Polska jako ucieleśnienie wspólnoty wszystkich jej obywateli stanowi wartością najwyższą i może istnieć oraz przetrwać jedynie wtedy, gdy bycie częścią polskiej wspólnoty będzie podstawą tożsamości każdego z nich.
- Polskę należy rozumieć jako wspólnotę ludzi podejmujących wspólny wysiłek na rzecz istnienia i przetrwania swojej Ojczyzny. Co znaczy jednak owo przetrwanie? Czy chodzi tylko o przetrwanie fizyczne, o nienaruszalność granic, dostęp do niezbędnych surowców i towarów, zapewnienie odpowiedniej stopy życiowej? Są to niewątpliwie cele kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa narodowego. Ich realizacja nie jest jednak wystarczająca z punktu widzenia przetrwania wspólnoty narodowej. Nie jest też kwestią fundamentalną z tego punktu widzenia. Za taką należy uznać bowiem znacznie ważniejszą wartość, będącą także zasobem, jaką jest narodowa tożsamość. Przetrwanie wspólnoty to bowiem tyle, co zachowanie przez nią najważniejszych elementów jej tożsamości.
- Ewolucja tożsamości narodowej jest zjawiskiem naturalnym i nieuniknionym na przestrzeni dziejów, stanowi bowiem ważny mechanizm adaptacyjny i jako taki przynosi niewątpliwe korzyści. Konieczne jest jednak zapewnienie niezmienności i trwałości tego, co składa się na rdzeń tożsamości narodowej. Obejmuje on przede wszystkim dziedzictwo historyczno-kulturowe, pamięć zbiorową, idee narodowe oraz wartości etyczne. Zebrane razem elementy te wyznaczają ramy tożsamości danej wspólnoty i wskazują co znaczy do niej przynależeć.
- Być Polakiem i współtworzyć Polskę jako wspólnotę narodową oznacza przyjmować elementy polskiej tożsamości narodowej również jako elementy własnej. Wiąże się to z odrzuceniem niepożądanego z punktu widzenia bezpieczeństwa narodowego spojrzenia na państwo jako na strukturę stojącą w opozycji do społeczeństwa i obywateli. Tego typu podejście do państwa stoi w sprzeczności z postrzeganiem go jako część wspólnoty. Tożsamość obywatelska musi obejmować komponent identyfikowania się z państwem jako wytworem i dobrem zbiorowym. Tym samym państwo przestaje stać na zewnątrz społeczeństwa i obywateli, lecz jako wartość wspólnotowa podlega internalizacji.
- Bezpieczeństwo kulturowe Rzeczypospolitej jest ściśle powiązane z oparciem zasad życia zbiorowego na dwóch wzorach: monogamii małżeńskiej oraz własności prywatnej. Nasza cywilizacja respektuje wolność i godność jednostki, sprzyjając poszanowaniu przez człowieka zasad etycznych i prawnych, obecnych w społeczeństwie oraz w państwie. Szczególną rolę w naszym kręgu kulturowym odgrywa pojęcie prawdy. Kategoria prawdy jest nieodłącznie związana z kategorią dobra. To dzięki niej życie społeczne opiera się na zasadach etycznych, wyznawanych dobrowolnie przez społeczeństwo.
- Skuteczne realizowanie polityki przez państwo w przestrzeni międzynarodowej wymaga przyjęcia perspektywy realistycznej. By osiągnąć sukces w polityce międzynarodowej należy postrzegać świat takim, jaki jest on w istocie, a także rozumieć rządzące nim mechanizmy. Jednym z nich jest oparcie polityki międzynarodowej o potęgę. To, co można osiągnąć w tej pierwszej, jak również to, czego osiągnąć nie można, zależy od posiadania tej drugiej. Realizować rację stanu oraz interesy narodowe mogą tylko te podmioty, których zasób potęgi jest dostatecznie duży, by to umożliwić. Pozostałe podmioty, którym tego zasobu brakuje, skazane są na realizowanie woli potężniejszych podmiotów. Klucz do sukcesu tkwi zatem w zapewnieniu sobie jak największego zasobu potęgi.
- Potęgę należy rozumieć adekwatnie. Oznacza to przede wszystkim unikanie postrzegania jej jednowymiarowo. Potęga to niewątpliwie silne siły zbroje, efektywne dyplomacja i służby specjalne, prosperująca gospodarka, zasobny budżet, administracja państwowa, system zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej, zaawansowane technologie, atrakcyjna kultura i szereg innych czynników. Wszystkie one są ważne, lecz nie mniej ważne jest to, co prowadzi do ich uzyskania. Tym czymś jest zaś poczucie zbiorowego celu i misji. Elementy potęgi takie siły zbrojne, gospodarka czy instytucje nie powstają same z siebie, lecz jedynie wtedy, gdy ich uzyskanie stanowi jasno określony cel, do którego zmierza dane państwo i tworząca je wspólnota narodowa. Postawienie z kolei tego celu i dążenie do jego osiągnięcia jest funkcją tożsamości narodowej i wynikającej z niej misji narodowej. Bez posiadania tych ostatnich budowanie potęgi przez państwo nie jest możliwe, gdyż po pierwsze nie wie ono co chce uzyskać, a po drugie po co chce to uzyskać, a nawet czy w ogóle tego chce.
- Wyzwaniem, jakie stoi zatem przed Polską w kontekście realizowania przez nią w sposób pożądany i skuteczny polityki zagranicznej oraz polityki bezpieczeństwa, jest właściwe zrozumienie skąd powinna ona czerpać i jak budować własną potęgę. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest samookreślenie. Polska musi posiadać jasną i konkretną wizję samej siebie, swojej misji narodowej, racji stanu i celów narodowych. Jest to jednak dopiero jeden z wymiarów wspomnianego samookreślenia. Drugim natomiast jest zdefiniowanie własnego miejsca i roli w otoczeniu międzynarodowym. Relacje z innymi podmiotami polityki międzynarodowej są źródłem autopercepcji i samooceny. Jeśli podmioty te postrzegają państwo w sposób przez nie pożądany, darzą je szacunkiem oraz współpracują z nim w korzystny dla niego sposób, to jego autopercepcja i samoocena są pozytywne. w przeciwnym razie tożsamość państwa jest zaburzona. w związku z tym kształtowanie tożsamości narodowej musi być oparte o konsekwentne budowanie dobrych relacji międzynarodowych, lecz także o realistyczne ich postrzeganie. Opieranie tożsamości narodowej o złudzenia względem siebie i własnych możliwości oraz nierealistyczne oczekiwania względem innych jest źródłem dysonansu tożsamości oraz przeszkodą dla skutecznej polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa. Polska powinna w tym kontekście umieć dostrzegać, rozumieć i wykorzystywać własny potencjał, wynikający z jej dziedzictwa historycznego oraz kulturowo-cywilizacyjnego, który określa jej wewnętrzny wymiar tożsamości. Jednocześnie musi ona poddać refleksji jej zewnętrzny wymiar i w sposób realistyczny oraz krytyczny przeanalizować relacje z państwami mającymi kluczowe znaczenie dla polskiego bezpieczeństwa i rozwoju.
- Gdy tożsamość państwa przybiera pożądany kształt w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym, kolejnym logicznym krokiem jest zapewnienie jej spójności i ciągłości. Innymi słowy konieczne jest zapewnienie bezpieczeństwa tożsamości. Ten aspekt bezpieczeństwa określany jest mianem bezpieczeństwa ontologicznego. Jest to bezpieczeństwo własnej jaźni i tożsamości jednostek, zbiorowości społecznych, a także państw. Dla państwa być bezpiecznym ontologicznie to wiedzieć czym i jakie ono jest, mieć poczucie spójności oraz trwałości własnej tożsamości. Oznacza ono wiedzę o tym, co dzieli, a co łączy je z innymi państwami oraz na czym są oparte jego relacje z nimi. Wreszcie zaś wiąże się ono z jasną i konkretną wizją własnej przyszłości, misji narodowej oraz celów, które państwo to chce osiągnąć.
- Bezpieczeństwo ontologiczne należy zatem rozumieć jako fundamentalny zasób i warunek osiągania innych zasobów, niezbędnych do budowania potęgi. Podstawą relacji pomiędzy bezpieczeństwem ontologicznym oraz innymi obszarami polityki państwa, związanymi z budowaniem komponentów jego potęgi, jest mechanizm synergii. Bezpieczeństwo ontologiczne jako tożsamościowa matryca państwa, stanowi podstawę dla wyznaczania jego aktywności w innych obszarach.
- Fundamentem polskiej racji stanu jest utrzymanie niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej. Przez suwerenność rozumiemy samowładność i całowładność, czyli wymiar zewnętrzny i wymiar wewnętrzny decydowania o losach narodu polskiego. Polska racja stanu zakłada utrzymanie podmiotowego charakter polskiej polityki zagranicznej, polityki wewnętrznej i nastawienie na budowę Polski jako potęgi gospodarczej, unikanie udziału nawet pośredniego w jakichkolwiek wojnach napastniczych.
- Fundamentami polskich interesów narodowych jest zachowanie polskiej tożsamości, kultury, tradycyjnych polskich wartości duchowych i moralnych oraz patriotyczne wychowanie obywateli. Polskim interesem narodowym jest utrzymanie homogeniczności etnicznej Rzeczypospolitej.
- Celem państwa polskiego jest aktywizacja potencjału wewnętrznego narodu polskiego, zwiększenie atrakcyjności polskiego systemu wartości oraz gotowość i zdolność do realizacji przewag konkurencyjnych na różnych polach życia politycznego, społecznego i gospodarczego poprzez poprawę efektywności struktur państwa.
- Podstawową komórką społeczną Rzeczypospolitej jest rodzina, rozumiana jako związek kobiety i mężczyzny. Życie ludzkie podlega prawnej ochronie od poczęcia aż do śmierci. Szczególną uwagę zwraca się na wsparcie dla rodziny, macierzyństwa, ojcostwa, osób niepełnosprawnych i starszych oraz wychowania dzieci i młodzieży w poszanowaniu dla wartości tradycyjnych. Szczególną rolę odgrywa kształtowanie szacunku dla osób starszych i dorobku minionych pokoleń.
- Rzeczypospolita Polska wprowadza strategię demograficzną nakierowaną na wzrost liczby urodzeń. Obowiązkiem państwa polskiego jest zagwarantowanie rodzinom bezpieczeństwa i godnego bytu. w stosunku do mniejszości etnicznych i narodowych Polska wprowadza strategię asymilacyjną.
- Polski system edukacji i szkolnictwa wyższego jest traktowany nierozerwalnie jako element systemu bezpieczeństwa narodowego. z tego względu szczególny nacisk władze RP kładą na budowanie systemu odporności informacyjnej w sektorze edukacji i nauki i przeciwstawienia się szkodliwym trendom kulturowym, negującym wartość polskiego dziedzictwa narodowego i tradycyjnych wartości, na jakich oparta jest cywilizacja łacińska. Szczególnie szkodliwe dla bezpieczeństwa narodowego RP jest podważanie w instytucja edukacji i nauki pojęcia prawdy, negowanie roli rodziny w społeczeństwie jako związku kobiety i mężczyzny, a także próby kwestionowania płci biologicznej.
- Szczególne zagrożenia wypływają z podważania tożsamości narodowej, osłabiania więzów kulturowych i religijnych oraz innych działań wynikających z czynników zewnętrznych i wewnętrznych przyczyniających się do obniżenia patriotyzmu i pozbawiania woli walki, heroizmu i innych koniecznych cech wszystkich obywateli naszego państwa.
